Ervaringsdeskundige Laura deelt openhartig haar verhaal over hoe ze in de schulden belandde en wat er gebeurde nadat die schulden wegvielen.
“Hoe ik denk dat het is om weer volledige financiële vrijheid terug te hebben? Bevrijdend. Dan kan ik me richten op mijn toekomst, leuke dingen plannen, weer to-do lijstjes maken zonder dat mijn schulden steeds in mijn achterhoofd zitten. Want ze houden me nog elk moment bezig.”
“Het geeft me echt energie dat ik een verschil kan maken met wat mij is overkomen."
Laura (23) heeft de afgelopen jaren enorme stappen gezet, maar zit nog steeds in de overlevingsstand. Extra bewonderenswaardig dus dat ze zich inzet om schulden bij anderen te voorkomen. Ze spreekt op events en in de media over haar ervaringen. Sinds maart werkt ze zelfs in de incassowereld. Ze dook in het systeem waarin ze zelf in vastliep. Ze wil van binnenuit verandering brengen.
“Het geeft me echt energie dat ik een verschil kan maken met wat mij is overkomen. En het spreken zelf ligt me. Het taboe op schulden moet weg. Zelf schaamde ik me niet voor mijn schulden, maar thuis vonden ze dat ik het beter niet kon delen.”
Op haar 17e verlaat Laura het ouderlijk huis na een aantal moeilijke jaren. Helaas volgen er meer. De eerste zelfs zonder vaste of veilige woonplek. Laura is dan ook opgelucht als ze eindelijk een eigen woning vindt, maar de borg van 2.500 euro brengt haar direct in de schulden. En de problemen blijven zich opstapelen. Haar opleiding past niet bij haar, en dan krijgt ze ook nog te maken met een geweldsincident in haar eigen huis. Ze kan letterlijk geen kant op.
“Ik voelde me wel vet alleen."
De schulden blijven intussen groeien, onbetaalde zorgverzekeringkosten lopen bijvoorbeeld snel op. En soms koopt ze spullen via Buy Now, Pay Later-diensten – in een poging de eenzaamheid te verzachten. “Mijn generatie is opgegroeid met Klarna en Riverty. Dat is echt slinks, want het wordt te makkelijk gemaakt. Als ik nu het podium krijg benoem ik dat. Hoe kan het dat – op dag dat je 18 wordt – je ineens voor honderden euro’s op afbetaling kan kopen, zonder kredietcheck?”
Laura zoekt hulp bij de gemeente, maar daar blijft het stil. Ze klopt bij ONSbank aan. Net te laat om een woninguitzetting te voorkomen, maar wel op tijd om haar leven om te gooien. Ze werkt hard en krijgt grip op haar situatie.
“Ik voelde me wel vet alleen. Vriendinnen steunden me wel, maar uiteindelijk moest ik zelf leren leven met wat me was overkomen, en met met schulden. Ik zat op een dieptepunt. En na de huisuitzetting was mijn enige optie, om terug naar mijn moeder – of soms mijn vader. Maar daar hield ik het niet lang vol. Uit nood trok ik in bij iemand met wie ik nog maar net een relatie had. Ondertussen werkte ik hard om af te lossen, maar daardoor moest ik anderhalf jaar van mijn studie overdoen.”
Langzaam krabbelt Laura op. Ze vindt opnieuw een woning en als ze geselecteerd wordt voor het schuldenvrij pilottraject verdwijnt ook haar restschuld. “Die 2,5 maand dat ik schuldenvrij was, voelde ik me prima. Maar ik was wel heel erg zoekende: hoe maak ik een realistisch budget? Sparen lukte me niet.”
Laura’s verhaal laat zien dat de worsteling met schulden niet automatisch verdwijnt als je de rekening op nul zet. Sprookjes bestaan niet. Als er veel speelt in je leven, blijft het moeilijk om alles op orde te houden. Juist daarom verdienen jongeren meerdere kansen en een menselijke benadering. Want zelfs Laura – die zonder schaamte over haar schulden spreekt – moest wel even slikken toen ze opnieuw aan de bel moest trekken.
"Ik heb nog steeds nachtmerries over alles wat er is gebeurd.""
“Om eerlijk te zijn, ik heb weer beginnende schulden. Mijn werk bij het incassobureau gaat op zich goed, maar ik ben snel moe. Ik heb nog steeds nachtmerries over alles wat er is gebeurd, maar de wachtlijsten voor psychologische hulp zijn lang. En mijn situatie nu is ook complex. Ik woon samen met mijn vriend. Er is nog steeds zoveel gaande, soms vergeet ik ook gewoon iets over te boeken. Of ik betaalde bijvoorbeeld uit angst de gemeentebelasting in één keer, in plaats van in de gebruikelijke termijnen, maar daar heb ik natuurlijk de reserve nog niet voor.”
Toch blijft Laura vechten. Maar niet alleen, want waar zij haar werkgever voedt met haar ervaringskennis, ondersteunen zij haar nu met al hun financiele kennis. En als ze weer grip heeft, wil Laura deeltijd bedrijfskunde studeren.
“Ik zou in de toekomst graag lesmateriaal ontwikkelen over geld, financiele educatie op scholen mist nu. Als je familie je niet voorlicht over geld, sta je op je 18e gelijk met 1-0 achter. Nu leren kinderen bij rekenen hoe Jantje een taart in acht stukken moet snijden. Maar waarom leren we ze niet hoeveel weken het duurt voordat ze een PlayStation kunnen kopen? Dan leer je ze pas bewust met geld omgaan."”
Lees ook:
Meer over het schuldenvrij project i.s.m. Kansfonds, waar Tiffany een van de deelnemers was
Wat we leerden van de pilot van dit project, in een blog door Hester Apeldoorn (directeur Stichting ONSbank)