Eigenlijk had hij nooit schulden. Heel af en toe kwam het een keer voor dat hij een rekening niet had betaald. Dan draaide Brian Schipper een dubbele shift op zijn werk en was het opgelost. Dat verandert als Schipper, nu dertig jaar oud, op zijn 24ste bij zijn vriendin en haar huisgenoot intrekt. Die huren een vrijesectorwoning van 950 euro in de maand, wat ze maar moeilijk kunnen opbrengen.
Snel na zijn komst vertrekt de huisgenoot. Zijn vriendin verdient onvoldoende om het huurcontract over te nemen. En omdat Schippers naam niet op het huurcontract staat, kan hij dat ook niet doen. De twee besluiten, ondanks de prille status van hun relatie, een geregistreerd partnerschap aan te gaan. En dan, vlak voordat ze zich laten registreren, komt het hoge woord eruit. Zijn vriendin heeft schulden. Hoeveel weet ze niet precies, maar fors zijn ze wel. Van een huurachterstand, tot creditcardschulden en een achterstand bij haar zorgverzekeraar.
Kapot schamen
De twee zetten hun plannen door. “Ik weet niet wat het was”, zegt Schipper er nu over. “Misschien was het haar oprechtheid naar mij toe. En ik dacht als een machoman het allemaal wel even zelf op te lossen.” Ze zetten samen de schulden op een rij en komen op een totaal van zo’n 15.000 euro. Waar hij kan, treft Schipper betalingsregelingen. Lukt het om iets af te lossen, dan doen ze dat gelijk.
“Maar je gaat op een gegeven moment sjoemelen met geld. Dan boek je een bepaald bedrag terug om iets anders te kunnen betalen.” En dan ineens belt de buurman aan. Hij woont net als het stel op nummer 2, maar dan een paar deuren verder. Na een lange zakenreis brengt hij ze een flinke stapel brieven die de postbode per ongeluk bij hem afleverde. “Dat was boete op boete. Halverwege de stapel ben ik gestopt met openen. Dan zag ik het tenminste niet.” In anderhalf jaar tijd gaan ze van 15.000 euro schuld naar bijna 30.000 euro.
Zijn ouders vertelt hij niks. “Ik schaamde me kapot.” Wel blijft Schipper bellen met instanties om zijn situatie uit te leggen. “Maar de menselijkheid verdwijnt in dat soort gesprekken. Het is: je moet gewoon betalen. Punt. Alleen probeerden we dat wel, maar het lukte gewoon niet.”
Schuldenvrij
Schipper legt uit hoe dat gaat: “Als je bijvoorbeeld je zorgpremie niet betaalt, wordt je geregistreerd bij het CAK. Die instantie int dan namens de zorgverzekeraar jouw zorgpremie. Die premie wordt ingehouden van je loon, maar is wel 40 euro duurder dan je gewone premie. Dus je hebt al geen geld en moet dan ook meer zorgpremie betalen dan normaal.
Inmiddels zijn Schipper en zijn vrouw bijna schuldenvrij. Deze oktober, als ze hun tweede kindje verwachten, betalen ze hun laatste schuld af. Schipper klinkt geëmotioneerd als hij erover praat. Vooral als het over de stichting Onsbank gaat. Die hielp hem en zijn vrouw orde te scheppen in hun financiële situatie. Zes maanden kregen de twee geen rekeningen of telefoontjes van schuldeisers, maar kregen ze de tijd om een financieel plan te maken.
“Het heeft me echt geraakt”, zegt Schipper over de hulp van Onsbank. “We hebben van alles meegemaakt. Instanties die ons als een stuk vuil wegwuifden als we hulp vroegen. En toen was er ineens Hester van Onsbank die ons belde. Met haar onwijs lieve stem die zei: ‘We gaan je helpen. Komt goed. Geen probleem. En het was ook nog eens gratis. Ik wist gewoon niet wat ik hoorde’.”
tekst door Jeannine Julen, Trouw 9 mei 2024
foto door Patrick Post